Linux >> LTSP - do czego służy, jak uruchomić Language: Polski English

LTSP co to jest?

LTSP (Linux Terminal Server Project) dostarcza prostego sposobu na wykorzystanie niedrogich, bezdyskowych stacji roboczych jako terminali serwera GNU/ LINUX - działających zarówno w trybie graficznym jak i "znakowym".

Jak działa LTSP

W standardowej sieci istnieje serwer z systemem operacyjnym i potrzebnymi danymi, udostępnionymi poprzez sieć lokalną. Stacja robocza wyposażona we własny system operacyjny, łączy się z serwerem, na którym wykonuje operacje na plikach.

Sieć oparta o stacje robocze wyposażone w twarde dyski oraz własny system operacyjny

Sieć oparta o terminale bezdyskowe

Przy pracy z wykorzystaniem LTSP, bezdyskowa stacja robocza otrzymuje za pomocą DHCP oraz TFTP swój adres IP i jądro z serwera, następnie montuje podstawowy system plików z serwera przez NFS. Wszystkie operacje wykonywane są na serwerze a końcowy efekt wyświetlany na stacjach roboczych, dlatego nie potrzebują dużej ilości pamięci RAM, szybkich procesorów czy pojemnych twardych dysków.

Praca na stanowiskach "normalnych" a LTSP

Dla użytkownika wizualnie właściwie nie ma różnicy, czy pracuje na "normalnym" stanowisku czy na terminalu bezdyskowym. W obydwóch przypadkach po załączeniu komputera wczytuje się system operacyjny, a użytkownik widzi normalny pulpit. Prędkość uruchamiania jak i praca samych programów pozostaje również bez zmian. Sieć jest budowana w taki sam sposób, czyli wszystkie komputery połączone są ze switchem (lub switchami).

Stacja robocza z zainstalowanym Windowsem XP
i uruchomionym programem Madar

Terminal bezdyskowy z uruchomionym programem Madar oraz FireFoxem w tle

Co daje używanie LTSP?

Łatwiejsze zarządzanie dokumentami

W klasycznym biurze wszystkie biurka wyposażone są w komputery osobiste, każdy z własnym twardym dyskiem o względnie dużej mocy obliczeniowej, systemem operacyjnym oraz potrzebnym do pracy oprogramowaniem. Użytkownicy gromadzą swoje dane na lokalnych twardych dyskach (lub na serwerze) a kopie zapasowe są wykonywane rzadko.

Korzystając z LTSP żaden użytkownik nie zapisze dokumentu w nieodpowiednim miejscu, ponieważ wszystkie informacje zapiszą się tylko na serwerze. W ten sposób firma uzyskuję pełną kontrolę nad dokumentami i uprawnieniami pracowników.

System odporny na zwykłe awarie dysków

Gromadząc dane na jednym serwerze oraz dodatkowo wyposażając serwer w 2 dyski połączone w RAID 1, uzyskuje się automatyczną kopię, zwiekszając bezpieczeństwo przechowywanych danych. Oczywiście zaleca się robić kopie na płytach lub innych nośnikach, aby zabezpieczyć się przed innymi zdarzeniami: awarią obu dysków, kradzieżą itp.

Zanim skorzystasz z LTSP

ZALETY:
+ mała awaryjność sprzętu
+ pełna kontrola danych i użytkowników
+ darmowe oprogramowanie
+ duża wydajność
+ niska cena stacji roboczych
+ jeden system operacyjny (serwer)
+ łatwa administracja (wszystkie ustawienia na jednym komputerze)
+ możliwa praca z programem MADAR

WADY:
- konieczność przejścia na system LINUX'a
- sieć przynajmniej 100mb/s

Mniejszy koszt

Komputery są mniej awaryjne, ponieważ stacje robocze nie są obciążane różnymi obliczeniami, oraz nie są wyposażone w twarde dyski.
Do korzystania z LTSP wystarczą Pecety z dolnej półki cenowej (~600zl) - twardy dysk, stacje dysków i CD-ROM okażą się zbędne. Konieczna jest jedynie rozruchowa karta sieciowa (większość nowych płyt głównych jest w takie wyposażona), która wystartuje komputer. Oprogramowanie w większości jest darmowe (OpenOffice, GIMP, Mozilla Firefox, Mozilla ThunderBird). Potrzebny jest jeden system operacyjny, który instaluje się tylko na serwerze. Przy 20 stanowiskach oszczędzamy w ten sposób nawet do kilkunastu tysięcy złotych.

Dodatkowo można zainstalować program MADAR. Jak to zrobić?

Minimalne wymagania dla terminali to:
- procesor klasy pentium
- 64MB pamięci RAM (do załadownia jądra)
- dowolna płyta główna
- dowolna karta graficzna
- dowolna karta sieciowa z bootrom'em 100MBit/s

Niepotrzebne są:
- twarde dyski
- cd-romy
- stacje dyskietek
- szybkie procesory
- duża ilość pamięci RAM
- wydajne karty graficzne

Przykładowe koszty

Przykładowy koszt budowy 20 stanowisk, wykorzystując systemy operacyjne oraz oprogramowanie firmy Microsoft i Linux.

Microsoft:

serwer z procesorem 64bitowym, 1GB pamięci RAM,
2xHDD 80GB SATA bez monitora (cena ~2.100zł)
20 stanowisk roboczych z procesorem 2GHz, 256MB pamięci RAM, 1xHDD 80GB + monitor LCD
(cena ~33.000zł)
serwerowy system operacyjny Microsoft Windows Server 2003 Standard na 10 stanowisk (cena ~4.490zł)
2x licencja na kolejne 5 stanowisk (cena ~993zł)
20 systemów operacyjnych Windows XP HOME (cena ~5.700zł)
20x Office 2003 (cena ~13.600zł)

RAZEM: 59.883zł NETTO

Linux:

serwer z 2 procesorami 64bitowymi, 2GB pamięci RAM,
4x 80GB SATA bez monitora (cena ~4.300zł)
20 stanowisk roboczych z procesorem 2GHz,
128MB pamięci RAM + monitor LCD
(cena ~21.800zł)
serwerowy system Suse Linux 9.2 (cena 0zł)
licencja na kolejne stanowiska (cena 0zł)
20 systemów dostępnych przez sieć LAN (cena 0zł)
OpenOffice dostępny dla 20 stanowisk (cena 0zł)

RAZEM: 26.100zł NETTO

Jeśli dodać do tego jeszcze koszt 21 licencji na program antywirusowy dla systemu Windows (Linux w zasadzie nie potrzebuje programu antywirusowego) różnica wyniesie ~36.000zł.

Jak uruchomić?

Opisana instalacja dotyczy dystrybucji Suse 9.1.

Aby zainstalować LTSP na serwerze, należy:

Pobrać ze strony LTSP.ORG pliki:
- ltsp-4.1-1.iso
- ltsp-utils-0.10-0.noarch.rpm
Plik ltsp-4.1-1.iso (jest to obraz płyty) za pomocą programu do nagrywarki wypalić na płytę.
Zainstalować jako root(su -) pakiet ltsp-utils:
rpm -i ltsp-0.10-0.noarch.rpm
Uruchomić ltspadmin
- Wybrać Configure the installer options podać skąd program ma pobierać pliki źródłowe, w podanym przykładzie z płyty, więc należy wpisać:
  file:///media/cdrom/ jest to przykład należy podać ścieżkę do cdromu
- Gdzie ma zostać zainstalowany LTSP:
  /opt/ltsp-4
- Jeśli używa się HTTP proxy należy wpisać adres, w tym przypadku wystarczy wpisać:
  none
- Jeśli używa się FTP proxy należy wpisać adres, w tym przypadku wystarczy wpisać:
  none
- Program zapyta czy dane są prawidłowe, zatwierdzić poprzez wpisanie y
Następnie wybrać Install/Update LTSP Packages program się zainstaluje i będzie można przejść do ustawień
Configure LTSP - LTSP przeanalizuje nasz serwer pod kątem uruchomionych deamonów DHCP, NFS, TFTP, Portmapper oraz XDMCP.
Po analizie należy wybrać Configure the services manually
- Runlevel: 5
- Interface selection: wybrać, która karta sieciowa ma udostępniać stacją roboczym system operacyjny, jeśli jest jedna wpisujemy eth0
- DHCP configuration: nie wybierać ponieważ zostanie to ustawione ręcznie
- TFTP configuration: jeśli na ekranie pojawi się komunikat "tftp is already enabled and running!" można wyjść i przejść dalej, w przeciwnym wypadku należy ściągnąc i zainstalować daemona TFTP.
- Portmapper configuration: "portmap is already enabled and running!" j.w.
- NFS configuration: "nfsd is already enabled and running!" j.w.
- XDMCP configuration: "The Xdmcp service is already enabled and running!" j.w.
- Create /etc/hosts entries: na pytanie "Do you want to add entries to /etc/hosts (y/n) ?" odpowiadamy "y"
- Create /etc/hosts.allow entries: j.w.
- Create /etc/exports entries: j.w.
- Create lts.conf file: j.w.

Nacisnąć klawisz S, aby zobaczyć czy wszystko jest ustawione.

dhcp tftp portmapper nfs xdmcp	YES YES YES YES YES	YES YES YES YES no	YES YES YES YES YES
/etc/hosts /etc/hosts.allow /etc/exports /opt/ltsp-4/i386/etc/lts.conf	YES YES YES YES

Jeżeli pojawi się gdzieś "no"(za wyjątkiem XDMCP przy Enabled), oznacza to, że są źle skonfigurowane daemony lub są nie zainstalowane.

Jeśli wszystko jest ustawione można wyjść z ustawień LTSP

Otworzyć plik dhcpd.conf (/etc/dhcpd.conf) i wpisać:

ddns-update-style
default-lease-time
max-lease-time
option subnet-mask
option broadcast-address
option routers
option domain-name-servers
option domain-name
option root-path
option option-128 code 128 = string;
option option-129 code 129 = text;
subnet 192.168.0.0 netmask 255.255.255.0 {
use-host-decl-names
option log-servers

host jakas_nazwa { "nazwa terminala"
hardware ethernet
fixed-address
filename
}

none;
21600;
21600;
255.255.255.0;
192.168.0.255;
192.168.0.10; "adres IP serwera"
192.168.0.10; "adres IP serwera"
"ltsp";
"192.168.0.10:/opt/ltsp/i386"; "adres IP serwera oraz ścieżka do LTSP"

on;
192.168.0.10;

00:11:2f:03:2c:9c; "MAC adres karty sieciowej terminala"
192.168.0.22; "adres IP jaki otrzyma terminal"
"/lts/nazwa_kernela/pxelinux.0"; "ścieżka do kernela LTSP"

TFTP musi miec ustawiona ścieżkę "/tftpboot/"
Dodajemy użytkownika do LINUX'a, takiego jak w dhcpd.conf (np. za pomocą YASTa).
Na terminalu w biosie ustawić bootowanie z karty sieciowej zapisać ustawienia i zresetować terminal. Jeśli wszystko zostało prawidłowo ustawione po krótkim czasie powinien uruchomić się system operacyjny i ramka z logowaniem użytkownika.

W razie pytań proszę pisać pod adres piotrek@madar.com.pl

Zobacz też:

Madarmobile Zdalna pomoc VNC, Zdalny dostęp OpenOffice CPAU